Jak dbać o silnik wyposażony w turbo?

nowiutka turbina

Historia turbosprężarki

O pierwszych próbach konstrukcji turbosprężarek możemy mówić już na początku XIX wieku, kiedy to Gottlieb Daimler (w 1885 roku) i Rudolf Diesel (1896 rok) prowadzili niezależne prace nad zwiększeniem mocy i zmniejszaniem zużycia paliwa silników swojego pomysłu, poprzez wstępne sprężanie powietrza. Pierwsze turbosprężarki znalazły zastosowanie w bardzo dużych silnikach, między innymi w silnikach okrętowych. W przemyśle samochodowym turbodoładowanie zaczęto wykorzystywać w silnikach samochodów ciężarowych. Pierwsza turbosprężarka do silnika samochodu ciężarowego została wybudowana przez firmę "Swiss Machine Works Saurer" w 1938 roku. Po sukcesie szwajcarskiego inżyniera Alfreda Büchi – któremu w 1952 roku dzięki turbosprężarce udało się osiągnąć wzrost mocy silnika o ponad 40% – turbodoładowanie zaczęło powoli wkraczać do przemysłu motoryzacyjnego.

Daty przełomowe dla turbodoładowań w samochodach osobowych to rok wprowadzenia dieslowskiego silnika z turbodoładowaniem w Mercedesie - Benz 300 SD (1978) oraz turbosprężarka w VW Golfie Turbodiesel (1981). Wraz z rozwojem turbosprężarek, wzrastała ich sprawność oraz obniżała się emisja spalin.

Jeszcze kilkanaście lat temu, turbiny montowane były głównie w dieslach, samochodach sportowych i hot-hatchach, czyli małych, szybkich hatchbackach, a ich głównym celem było podniesienie mocy. Dzisiaj turbosprężarki spełniają kilka zadań. Po pierwsze, zwiększają moc w małych silnikach montowanych w samochodach niemal wszystkich producentów. Nawet duże pojazdy są obecnie wyposażane w małolitrażowe silniki z turbosprężarkami, więc nie powinna już nikogo dziwić jednostka 1.2 zamontowana w SUVie. Dzięki turbinie można „wycisnąć” sporą moc z małej jednostki, aby napędzić duży samochód. Jednostka napędowa wspierana turbosprężarką zadowala się mniejszą ilością paliwa, niż silnik wolnossący o identycznej mocy. Ponadto turbosprężarka zasilana jest gazami spalinowymi, zatem ich ponowne wykorzystanie w procesie spalania ogranicza emisję szkodliwych substancji.

Pomimo, że turbosprężarka jest urządzeniem bardzo precyzyjnym, jej mechanizm jest względnie prosty, wytrzymały i skuteczny. Przy właściwej obsłudze, turbosprężarka jest zdolna do niezawodnej pracy przez długie lata, mimo że jej prędkość obrotowa dochodzi czasami do 200 000 obr/min. Turbosprężarka nie wymaga specjalnej obsługi. Zazwyczaj wystarczy okresowa kontrola jej mocowania do silnika, co zapewnia jej prawidłowe działanie.

Poradnik – jak dbać o auto z turbosprężarką?

Dzięki wieloletniemu doświadczeniu z zakresu naprawy i regeneracji turbosprężarek oraz dużej wiedzy z zakresu ich budowy i działania, jesteśmy w stanie podzielić się szeregiem rad na ich temat. Podpowiemy, jak poprawnie i świadomie eksploatować samochód z turbosprężarką, na to zwracać szczególną uwagę oraz czego unikać podczas pracy silnika z turbosprężarką.

Traktuj turbosprężarkę jako nierozłączny element silnika

Pamiętaj, że silnik w Twoim samochodzie został stworzony z uwzględnieniem konkretnego modelu turbosprężarki. Silnik i turbosprężarka tworzą pełną symbiozę, w której obydwa układy działają zależnie od siebie. Zatem kondycja motoru, w szczególności układu smarowania, bezpośrednio wpływa na stan turbiny. Turbosprężarka nie jest dodatkiem, który możemy zdemontować, gdy się zepsuje. Decydując się na taki krok musisz liczyć z się z kolejnymi awariami.

Nieprawidłowe działanie samochodu nie musi być spowodowane awarią turbiny

Nie wszystkie niedomagania w pracy silnika spowodowane są awarią turbosprężarki. Zdarza się, że turbina będąca w doskonałym stanie traktowana jest jako jedyny winowajca i wymieniana na nową. Bez wcześniejszej kontroli jej kondycji ciężko stwierdzić, czy faktycznie to ona odpowiada za nieprawidłowe działanie samochodu. Jak wyżej wspomnieliśmy, silnik i turbo tworzą symbiozę. Przed demontażem turbosprężarki warto zweryfikować pozostałe podzespoły i elementy silnika. Przyczyną wydobywania się niebieskich spalin może być niedrożny filtr powietrza, a nadmierne zużycie oleju może być związane z nieszczelnością w silniku. Hałasowanie nie oznacza od razu, że będzie wymagana regeneracja turbosprężarki! Przede wszystkim sprawdź, czy połączenia śrubowe nie są poluzowane. Samochody wyposażone w gniazdo OBDII warto zabrać na diagnostykę komputerową, aby dokładnie zweryfikować pracę wszystkich układów silnika.

„O Obrotach Ciał Obcych. I olejach.”

Warto czasem zajrzeć pod maskę, aby sprawdzić, czy wszystkie przewody, filtry i „plastiki” są na swoim miejscu. Uszkodzenia układu dolotowego mogą spowodować przedostanie się ciała obcego do wnętrza turbosprężarki. Zassanie z powietrzem nawet małego kamyka może spowodować prawdziwe spustoszenie wewnątrz turbiny – jej wirnik obraca się z prędkością nawet 200 000 obr/min! Zaczyna się od uszkodzenia łopatek koła, co skutkuje niewyważeniem układu wirującego. W efekcie uszkadzają się pierścienie uszczelniające.

Najważniejszą kwestią, którą wielu kierowców nadal pomija, jest olej. Przede wszystkim należy wymieniać olej wraz z filtrem przynajmniej raz w roku lub co około 15 tys. kilometrów, a jeśli samochód jest użytkowany wyczynowo, to nawet co 10 tys. kilometrów. Zanieczyszczenia znajdujące się w oleju mogą uszkodzić łożyska i czopy wałka. Ponadto gęsty, stary olej przepływa gorzej, przez co turbina jest niewystarczająco chłodzona i smarowana. Znajdujące się w oleju opiłki metalu i nagar również nie wpływają pozytywnie na kondycję turbiny. Pozostając przy temacie oleju: pamiętaj, aby regularnie sprawdzać stan oleju. Zbyt niski poziom oleju może poskutkować uszkodzeniem łożysk, ocieraniem kół wirnika, utratą szczelności, aż w końcu – zatarciem.

Naprawa turbosprężarki z poradnikiem? Odradzamy

Youtube to fajny portal! Znajduje się tam wiele praktycznych poradników, w tym dla majsterkowiczów. Dowiemy się między innymi jak poprawnie przymocować płyty kartonowo-gipsowe, jak zrobić babeczki z Harrego Pottera lub jak zregenerować turbosprężarkę. O ile pierwsze dwa przykłady może zrealizować niemal każdy, o tyle regeneracja turbiny powinna być prowadzona przez doświadczony serwis. Owszem, turbina jest prostym mechanizmem, ale liczy się precyzja! Wszelkie naprawy turbosprężarki, wykonywane są z tolerancją rzędu mikrometrów. Poza tym, jak w przydomowym garażu wykonać wyważenie? Być może „chałupniczo” zregenerowana turbosprężarka podziała przez chwilę. Nie zaprzeczamy. Nasze doświadczenia pokazują jednak, że w końcu się spotkamy.

Przewiduj

Nie musisz być ani mechanikiem ani jasnowidzem, aby przewidzieć poważną awarię. Sprawdź miejsce, w którym regularnie parkujesz. Ciemne plamy na wysokości silnika zwykle świadczą o wycieku oleju. Jeśli masz wrażenie, że zaczyna niepokojąco szybko ubywać oleju, możesz na całą noc umieścić kawałek kartonu pod samochodem. Jeśli jest jakiś wyciek, dostrzeżesz go bez problemów. Jeśli wycieku nie ma, a samochód mimo to pobiera olej, prawdopodobnie zużyciu uległy uszczelniacze zaworowe lub pierścienie tłokowe. Obserwuj i nasłuchuj pracy turbosprężarki. Jeśli pojawiają się drgania lub turbina wydaje niepokojący dźwięk podczas pracy, lepiej podjedź do najbliższego serwisu. Bagatelizowanie tego typu objawów może się skończyć poważną awarią.

Nie wymieniaj się turbosprężarkami

Pamiętasz hasło reklamujące serki pewnego niemieckiego producenta? „Zamienianie się jest fajne” – ten slogan na dobre zapisał się w popkulturze. Niefajne jest jednak zamienianie się turbosprężarkami. Każda turbina jest przeznaczona do konkretnego modelu silnika i ściśle określonych warunków jego pracy. Jeśli masz zastrzeżenia, co do pracy turbiny w Twoim samochodzie, lepiej oddaj ją do serwisu, niż do kolegi. Ponadto montaż uszkodzonej turbosprężarki w bliźniaczym samochodzie może zakończyć się fatalnie dla obydwu stron! Zarówno turbina może uszkodzić obcy silnik, jak również niepoprawnie działający silnik kolegi może uszkodzić Twoje turbo. Lepiej skorzystać z usług renomowanego serwisu turbosprężarek, który wyposażony jest w profesjonalne urządzenia służące do diagnostyki turbosprężarek.

Pamiętaj, dlaczego silnik w Twoim samochodzie jest doładowany

Istnieje wiele powodów, dla których w silnikach spalinowych najróżniejszych pojazdów wykorzystywane jest turbodoładowanie. Jednym z powodów jest zwiększenie mocy i momentu obrotowego, innym będzie skompensowanie spadku ciśnienia atmosferycznego, a jeszcze innym ochrona środowiska. W XXI wieku głównym powodem, dla którego montowane są turbiny, jest ochrona środowiska, osiągnięcie dużej mocy z małej jednostki i redukcja emisji szkodliwych substancji. Wartość doładowania nie bez powodu określona została przez producenta. Wiemy, że niektóre samochody mają potencjał do podniesienia mocy poprzez zwiększenie ciśnienia doładowania, ale lepiej zostawić to profesjonalistom. Fabryczne tłoki mogą tego nie wytrzymać. Jeśli przesadzisz, będziesz musiał odwiedzić fachowy warsztat i dodatkowo serwis turbosprężarek.

Warto uświadamiać innych

Jeśli samochód z turbosprężarką ma więcej, niż jednego użytkownika, warto pozostałych kierowców uświadomić o skutkach nieprawidłowej eksploatacji turbiny. Nie są to uciążliwe zasady, ale trzymanie się ich pozwoli uniknąć sporych wydatków. Po pierwsze, nie przyspieszaj agresywnie przy zimnym silniku. Optymalna temperatura pracy silnika nie zawsze związana jest z temperaturą cieczy chłodzącej. Odczekaj chwilę od momentu osiągnięcia przez ciecz temperatury roboczej. Olej potrzebuje trochę więcej czasu, aby dostatecznie się rozgrzać. Dopiero po przejechaniu kilku kilometrów możesz pasażerom pokazać, jak turbina przyjemnie wciska w fotel.

Po dłuższej trasie nie wyłączaj silnika od razu po zatrzymaniu samochodu. Gdy gasisz silnik, turbosprężarka nadal działa na wysokich obrotach, lecz przestaje być smarowana. Notoryczne wyłączanie silnika po dłuższej przejażdżce w końcu doprowadzi do uszkodzenia turbiny. Warto „potrzymać” samochód na biegu jałowym przez około 2-3 minuty, aby turbina się schłodziła. Sporym udogodnieniem może być montaż turbo-timera, który samodzielnie wyłączy silnik po określonym czasie.

Naprawy turbosprężarki zleć zaufanej firmie

Turbosprężarki powinny być regenerowane wyłącznie w profesjonalnych serwisach. O samodzielnej naprawie pisaliśmy już wyżej, lecz warto wspomnieć o warsztatach świadczących usługi naprawcze. Warto poczytać opinie o firmie, do której planujesz oddać turbinę. Podjedź do siedziby firmy, jeśli znajduje się ona w Twojej okolicy. Sprawdź, jak wygląda warsztat i czy firma posiada specjalistyczne urządzenia do regeneracji turbin. Dobry serwis rozpoznasz od razu! Dowiedz się więcej o profesjonalnej regeneracji turbosprężarek.

Bądź świadomym użytkownikiem

Weź sobie do serca powyższe rady, a w razie niepewności skontaktuj się z zaufanym warsztatem. Zawsze możesz podpytać mechaników o poradę odnośnie wyboru odpowiedniego oleju, zasadach używania turbiny i możliwościach, jakie niesie doładowanie. Zadbana turbina będzie skutecznie i bezproblemowo „dmuchać” przez wiele lat!


Zapraszamy do kontaktu

Jeżeli mają Państwo pytania dotyczące naszych usług lub produktów, zapraszamy do kontaktu. Nasi specjaliści z przyjemnością odpowiedzą na wszystkie Państwa pytania i rozwieją wszelkie wątpliwości.